Gần đây, Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp (CĐNCN) Hà Nội và Tập đoàn Hawee đã “bắt tay” đào tạo cho người lao động các vị trí: Tổ trưởng thi công; kỹ thuật viên cơ điện (bao gồm cả kỹ thuật viên có và chưa có kinh nghiệm). Điều đặc biệt của chương trình phối hợp này là doanh nghiệp trực tiếp “xắn tay” đầu tư xưởng thực hành và cử chuyên gia tham gia trực tiếp vào quá trình đào tạo với nhà trường.

Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp (CĐNCN) Hà Nội và Tập đoàn Hawee “bắt tay” đào tạo lao động

Đón đầu nhu cầu thị trường lao động

Bà Phạm Quỳnh Diệp, Giám đốc nhân sự Tập đoàn Hawee nói rằng, trong quá trình triển khai các dự án, Hawee phát hiện vấn đề quan trọng: Đối với các dự án 5 sao, công nhân của các nhà thầu phụ thường không đáp ứng được yêu cầu về mặt kỹ thuật, điều này đặt ra yêu cầu phải đào tạo công nhân kỹ thuật cao. 

“Vì vậy, hợp tác với cơ sở giáo dục nghề nghiệp chính là phương án khả thi nhất, khi các kỹ thuật viên tại nhà trường đã được đào tạo bài bản...” - bà Diệp khẳng định.

Lãnh đạo tập đoàn Hawee cho biết, họ đặt mục tiêu đào tạo 500 công nhân vào năm 2018; năm 2019 sẽ là 1.000 công nhân. Đây là một phần trong chiến lược đào tạo ra những công nhân lành nghề, sẵn sàng tham gia vào thị trường lao động trong nước và nước ngoài của Tập đoàn.

Có lẽ, câu chuyện phối hợp đào tạo giữa doanh nghiệp và nhà trường gần đây như Hawee không còn là hiếm nữa, bởi các doanh nghiệp đã lường trước được những khó khăn khan hiếm lao động chất lượng cao khi Việt Nam ngày càng tham gia sâu vào các FTA.

Theo ông Đào Quang Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội, có rất nhiều việc làm mới được tạo ra cho lao động Việt Nam khi các FTA mà Việt Nam ký kết đi vào thực thi. Cụ thể, khi tham gia CPTPP, từ năm 2020 trở đi, 17.000- 27.000 chỗ làm mới mỗi năm sẽ được tạo ra. Đối với Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA), con số này sẽ ở mức khoảng 18.000- 19.0000 việc làm.

“Về chất lượng việc làm, thời gian đầu tham gia, số lao động có tay nghề thấp tăng nhanh hơn, nhưng những năm sau, tỷ lệ lao động có kỹ năng sẽ tăng lên, thể hiện ở số việc làm với lao động có trình độ kỹ thuật nhiều hơn.” Ông Vinh nói.

Người lao động sẽ phải trang bị những gì?

Số liệu của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) công bố đầu năm cho hay, dự báo từ nay đến năm 2025, lực lượng lao động (LĐ) ở nước ta tăng bình quân hằng năm 1,28%, tương ứng 723 nghìn người/năm. Quy mô lực lượng LĐ tăng từ 55,54 triệu người năm 2016 lên 62 triệu người vào năm 2025. 

Theo các chuyên gia, khi người lao động được đào tạo, nâng cao tay nghề và năng suất lao động thì bản thân giá trị họ tăng lên, việc làm sẽ bền vững, thậm chí có thể gia tăng thêm cơ hội cho bản thân. Với chính doanh nghiệp, năng suất lao động nâng cao cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển và sẽ trở thành lực đẩy để kiến tạo thêm các việc làm mới.

Các chuyên gia cho rằng, 3 kỹ năng mà doanh nghiệp cần trang bị người lao động cần có trong bối cảnh hiện nay gồm:

Thứ nhất, ngoài yếu tố ngoại hình, cần có những kiến thức, kỹ năng không thể thiếu như: kỹ năng quản lý và lập kế hoạch, kỹ năng giao quyền hiệu quả, kỹ năng truyền cảm hứng và kỹ năng giao tiếp.

Thứ hai, với các chức danh chuyên môn, cần sự say mê đối với nghề nghiệp, khả năng truyền thụ kiến thức…

Thứ ba, với các chức danh lao động phổ thông, đó là ý thức trách nhiệm với công việc, tính tuân thủ kỷ luật, khả năng học hỏi sử dụng các thiết bị kỹ thuật và khả năng thích nghi với môi trường thay đổi.